Aan de slag met Meertalig Onderwijs
De wereld waarin we leven is meertalig. Ook in de provincie Fryslân spreken we niet alleen Frysk, Nederlands, maar ook vele andere talen. Deze meertalige wereld vraagt om een specifieke ondersteuning van leerlingen bij het verder ontwikkelen van hun taalvaardigheid. Vanuit het project Ynspirearjend Meartalich Underwiis (YMU) werken wij samen met scholen aan het ontwikkelen én implementeren van inspirerende werkwijzen en materialen. Het Frysk nemen we in deze meertalige context als centraal uitgangspunt.
Meertalig onderwijs in de klas
Binnen het project Ynspirearjend Meartalich Underwiis bieden we drie deelprojecten aan. Bij alle drie deelprojecten willen we zowel het plezier in het leren van talen vergroten als de taalvaardigheid van leerlingen stimuleren.
Vragen die bij de verschillende deelprojecten aan de orde komen zijn: Hoe laat je leerlingen spelenderwijs een taal leren? Op welke manier kun je binnen de biologieles ook aan taal werken? Hoe prikkel je leerlingen om teksten te schrijven in meerdere talen? Hoe daag je Nederlandstalige leerlingen uit om Frysk te spreken?
Projecten
De leerlingen van groep 4 zitten in een kring. De leerkracht vraagt hen: “Wat hasto wolris ut de brievenbus helle?”
Jarno antwoordt: “De krante.” Karin zegt: “Een brief.” En Piter vertelt: “In kaartsje.” Alle leerlingen noemen iets op. Daarna vraagt de leerkracht door: “Fan wa wie dat kaartsje? Foar wa? En wêrom hiest dat krigen?”
In tweetallen praten de leerlingen in het Fries verder over een bijzondere brief of kaartje dat ze hebben gekregen. Daarna schrijven ze er een kort verhaaltje over. Ze bepalen zelf of ze in het Nederlands of in het Fries schrijven.
‘Everybody jump through the hoop!’ Een gymles in het Engels. ‘Wa kin my útlizze wat in terp is?’ Een geschiedenisles over terpen in het Fries. Bij CLIL (Content and Language Integrated Learning) vergroten kinderen hun vakkennis én tegelijk hun (vreemde) taalvaardigheid. De succesfactor? Een rijke leeromgeving, visueel materiaal, veel interactie en ondersteuning op het gebied van taal.
Dora: “Wa binne jim?”
Blikjeman: “Ik bin de Blikjeman en alles is by my fan blik.”
Leffe Liuw: “En ik bin in leffe liuw. Ik bin oeral bang foar.”
Dora: “Ek foar Toto? Dizze leave lytse skattige mûs?”
Leffe Liuw: “Hellup!!!! In mûs!!!”
De klas schatert en dat is precies de bedoeling.
“Weten jullie wel dat in onze klas, in onze wijk een heleboel taalschatten verborgen liggen?” De leerlingen van groep 7 kijken de juf verwonderd aan. “Jazeker,” vervolgt zij, “wie praat er in onze klas een andere taal dan de taal, die we op school praten?”
Dit is het begin van het project Taal yn Byld, een boeiende ontdekkingstocht voor zowel leerkrachten, leerlingen als ouders. Een project waarvan de opbrengsten altijd verrassender en groter zullen zijn dan verwacht…
Kinderen zijn van nature nieuwsgierig naar de wereld, naar zichzelf en de ander. In de filosofische dialoog gaan de leerlingen samen op ontdekkingstocht, op een denkreis. Reizen naar ieders mening over alledaagse dingen, naar onderwerpen waar geen pasklaar antwoord op te geven is. Je kunt lange en korte reizen maken, je kunt ze plannen maar ook spontaan laten gebeuren, je kunt communiceren in het Fries, Bildts, Nederlands of een andere taal. Durf jij de reis met jouw klas aan te gaan?
VOOR WIE
Voor alle scholen (PO & VO) in de provincie Fryslân is deelname aan het project gratis. Het project wordt gesubsidieerd door de provincie Fryslân. Meedoen aan Ynspirearjend Meartalich Underwiis betekent dat je als school een impuls geeft aan je taalonderwijs en daarmee werk je aan het taalprofiel van je school (zie het rapport It is mei sizzen net te dwaan).
MEER INFORMATIE
Wil je meer informatie? Overweeg je mee te doen?
Vraag dan een oriënterend gesprek aan met één van de contactpersonen.
